Σάββατο 21 Ιουνίου 2025

Απευθείας σύνδεση Πολιχνίτου με Θεσσαλονίκη και Πειραιά. Τότε που ο Πολιχνίτος ήταν ζωντανό εμπορικό κέντρο

 Ο Πολιχνίτος, στις αρχές του 20ού αιώνα, ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη εμπορική δύναμη της Λέσβου μετά τη Μυτιλήνη. Διαθέτει λιμάνι με απευθείας σύνδεση με Πειραιά και Θεσσαλονίκη, εργοστάσιο πυρηνελαίου, 4 ελαιοτριβεία, 1 αλευρόμυλο και αλυκές.Στην κωμόπολη λειτουργούσαν 3 ξενοδοχεία ύπνου, 2 φαγητού, 8 καφενεία, 2 φαρμακεία, 3 γιατροί, 2 οδοντίατροι, 2 μαίες, 3 δικηγόροι και 2 συμβολαιογραφεία.Υπήρχαν ακόμη υποκατάστημα της Singer, εργοστάσιο ποτοποιίας, υποδηματοποιεία, εμποροραφεία, μοδιστράδικα, παντοπωλεία και το γνωστό εξοχικό κέντρο του μουσικού Γ. Ιατρού.Ένα ζωντανό εμπορικό και κοινωνικό κέντρο της εποχής.

 

Αφιέρωμα στα χωριά της περιφέρειας Πολιχνίτου (Βρίσα-Βασιλικά-Λισβόρι-Πολιχνίτος) από την εφημερίδα Ταχυδρόμος το με τίτλο "Η ζωή των χωριών μας: Η δευτέρα πόλις του νησιού μας"

Από τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης Public Library of Mytilene 

Μέρος Γ'

ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΣ (του περιοδεύοντος συντάκτου μας)

Σήμερα ο Πολυχνίτος με την κατασκευήν της αμαξιτής οδού της Σκάλας και την εγκατάστασιν της αποβάθρας εις τον λιμένα, έγινε ένα πρώτης τάξεως λιμενικόν κέντρον.

Τόσον οι έμποροι του Πολυχνίτου όσον και των γύρωθεν γειτονικών χωριών της περιφερείας ταύτης διεξάγουν το εμπόριον των μέσω του λιμένος Πολυχνίτου, μεταφέροντες διαφόρων ειδών εμπορεύματα απ᾿ ευθείας εκ Πειραιώς και Θεσσαλονίκης. Διότι αφ' ενός μεν είναι συμφεροτέρα η προμήθεια εμπορευμάτων απ᾿ ευθείας από τας βάσεις των, αφ' ετέρου δε δεν επιβαρύνονται με τόσα έξοδα μεταφοράς, λιμενικούς, δημοτικούς κλπ. φόρους.

Στο λιμένα Πολυχνίτου προσεγγίζουν τακτικώτατα πλείστα όσα ιστιοφόρα βενζινόπλοια και ατμόπλοια ακόμη. Στη Σκάλα Πολυχνίτου ευρισκονται διάφοραι αποθήκαι και καταστήματα και εργοστάσια ακόμη.

Εαν δε επραγματοποιείτο καμμιά φορά και ο πολυπαθής προσφυγικός αλιευτικός συνοίκισμός, η Σκάλα θα είνε ένα χωριό με πολύ μεγάλην κίνησιν.

Στη Σκάλα Πολυχνίτου ευρίσκεται και το τεράστιο εργοστάσιο πυρηνελαίου του εκ Πλωμαρίου επιχειρηματίου κ. Εμμ. Τραγάκη εις το οποίον εργάζονται αρκετοί φτωχοί εργάτες.

Διευθυντής του εργοστασίου τούτου είνε ο κ. Ε. Αρζιμανίδης, μηχανικός δε ο κ. Γ. Καλογρίδης.

Εις μικράν από της σκάλας απόστασιν ευρίσκονται οι αλυκές Πολυχνίτου οι οποίες είνε μετοχική επιχείρησις του εξ Αθηνών κ. Δ. Κεφαληνού.

Αι αλυκαί αυταί εξάγουν κατ' έτος 8-10 χιλιάδας τόνους άλατος, απασχολούνται δε εις αυτάς κατά το θέρος αρκετοί φτωχοί εργάτες.

Επιτηρητής των αλικών είνε ο κ. Εμμ. Παπαπετρόπουλος, διαχειριστής δε ο κ. Κώστας Σακελάριος.

Στον Πολυχνίτο όπως είπαμε και παραπάνω είνε εγκατεστημένες πολλές επαγγελματικές κλπ. εταιρείες οι οποίες διεξαγάγουν εμπόριον εις μεγάλην κλίμακα.

Κυριώτερες είναι των αδελφών Σάββα, Κακάμπουρα, Θεοφ. Κουτρή, υιών Φ. Δεληγιάννη, Π. Χ" Ευστρατίου, Ευστρ. Μπλάνη, Γαβρ. Χιωτέλλη κλπ. οι περισσότεροι των οποίων διατηρούν υποκαταστήματα και στη Σκάλα Πολυχνίτου.

Επίσης η λαμπρά εταιρία ραπτομηχανών Σίγγερ διατηρεί στον Πολιχνίτο υποκατάστημα διευθυντής του οποίου είνε ο κα Παναγ. Πρ[]μικερόπουλος. Ο εργατικώτατος ούτος υπάλληλος της εταιρίας κατόρθωσε δια της ευσυνειδησίας του, να αποσπάσει την εκτίμησιν και την συμπάθειαν όχι μόνον της κωμοπόλεως Πολυχνίτου αλλά και όλων των χωριών της περιφερείας αυτής.

Διδασκάλισσα του υποκαταστήματος αυτού είναι η δις Όλγα Σαραντίδου.

Στον Πολυχνίτο λειτουργούν πολλά ελαιοτριβεία μεταξύ των οποίων το Κοινοτικόν, το των κ. Ι. Δαγκλή και Ι. Βουλιουρή, των αδελφών Σάκκη το οποίον είνε μετοχικόν, και των αδελφών Σαραντίδου.

Επίσης και αλευροποιείον των αδελφών Δημ. Κουτρέλλη και Ι. Βενετή.

Στον Πολυχνίτο λειτουργεί και υποκατάστημα του εν Μυτιλήνη εργοστασίου Ποτοποιίας των Δ. Θεοδωρέλλη και Ι. Ανδρεαδέλλη το οποίον εργάζεται ευδοκίμως.

Η κωμόπολις έχει δυο ξενοδοχεία φαγητού το εν παρά την διασταύρωσιν της ιχθυαγοράς και το άλλο του κ. Θεοφράστου Κακάμπουρα, παρά την κεντρικήν αγοράν.

Έχει τρία ξενοδοχεία ύπνου εκ των οποίων δύο του Ελευθερίου Κατσάνη το ένα παρά την κεντρικὴν αγοράν και το άλλο νεόχτιστο και μεγαλοπρεπέστατο παρά την είσοδων της κωμοπόλεως. Το τρίτο ευρίσκεται εις την αυτήν θέσιν και ανήκει εις τον κ. Γεώργιον Καραγεωργίου.

Καταστήματα και διάφορα κέντρα όπως είπαμε και παραπάνω υπάρχουν πολλά εκ των οποίων άξια λόγου το καφενείον του σταθμού αυτοκινήτων του κ. Ελ. Κωλέττη μέσα στο οποίο γίνονται τα γλέντια όλων των αρχοντικών γάμων, το παραπλεύρως τούτου καφεζυθεστιατόριον του εκ Κυδωνιών κ. Ε. Αξιώτου μέσα στην ευρύχωρη σάλα του οποίου δίδονται ως επί το πλείστον οι διάφοροι των Σωματείων και Συλλόγων χοροί και περιστάσεις.

Επίσης εις την κάτω αγοράν είνε τα καφενεία των κ. Γεωργ. Πανσεληνά, Νικ. Αντωνάκα, Ηλία Περδικούλη, Θεοδώρου Μεζά και Νέστωρος Σαμιόγλου, το μέγα κατάστημα υποδημάτων του κ. Ευστρ. Παρασκευαΐδου και το επίσης μεγάλο υποκατάστημα του μοναδικού Δημ. Χ΄ Κώστα του οποίου διευθυντής τυγχάνει ο κ. Γεώργ. Καρεκλάς.

Το παρά την άνοδον της κεντρικής αγοράς καλλιτεχνικόν υποδηματοποιείον του κ. Απ. Αργιμανίδου και τα παρά την κεντρικήν αγοράν τοιαύτα του κ. Γ. Τσολάκη και Γ. Καμπεζά. Το παρά την ιδίαν αγοράν μέγα κατάστημα γενικού εμπορίου και διαφόρων αντιπροσωπειών του κ. Ελευθερίου Κατσάνη και το πλησίον αυτού μέγα αρτοποιείον και παντοπωλείου του κ. Νικ. Κόρακα και υιών.

Τα πρώτης τάξεως εμπορορραφεία του κ. Προκοπίου Μακρή παρά την κάτω αγοράν, του κ. Γεωργ. Ανδρεδέλλη όστις διατηρεί και κατάστημα υφασματοπωλείου και των κ. Νικ. Πυργίδου και Γ. Ιατρέλλη παρά την κεντρικὴν αγοράν μέσα στο οποίο λειτουργεί και τμήμα πωλήσεως νεωτερισμών. Το μέγα γαλακτοπωλείον και τυροκομείον του κ. Γ. Κωστομοίρη και τα επί της κεντρικής αγοράς μεγάλα καφενεία των Παναγ. Συκά ή Καρακούφα, του Γεωργ. Γαβριήλ, Αντωνίου Κακάμπουρα κλπ. Τα παντοπωλεία των κ. Δημ. Σαμαρά, Παναγ. Κατσάνη, Ευστρ. Κωφοπούλου, Ιγν. Πάλλη.

Το παρά την κεντρικήν αγοράν μοναδικόν εις το είδος του κουρείον του κ. Ἰγν. Κωφοπούλου κλπ.

Υπάρχουν και πολλά μοδιστράδικα και πιλοποιεία, μεταξύ των οποίων και της δ/δος Μαρίας Αξιώτου και Αικατερίνης Σαντή.

Ο Πολυχνίτος έχει δύο συμβολαιογραφεία των κ. Κων. Σκληρού και Νικ. Χιωτίνη τα οποία από μηνών ήδη, συνηννώθησαν εις ένα τοιούτον.

Έχει τρεις δικηγόρους τον κ. Αθαν. Γαλανόπουλον και Πολυχρόνην Χαλβατζή, οι οποίοι συνεργάζονται και τον κ. Δημ. Κοτζαμανὴν ο οποίος συνεργάζεται μετά του δικολάβου κ. Γ. Πελέκου.

Έχει δύο φαρμακεία των κ. Αποστ. Παπαγιαννέλλη και Σάββα Σάββα.

Έχει τρεις παθολόγους ιατρούς τον διακεκριμένον επιστήμονα κ. Νίκον Κουστομοίρην αδελφόν του Προέδρου της Κοινότητος, τον κ. Χαρ. Παναγιωτάκην και τον Θεόφιλον Σάκκην ο οποίος είναι Πρόεδρος του Γεωργικού Συνεταιρισμού.

Έχει δύο διπλωματούχους μαίας την κ. Ολγαν Τσουλφά και Φρόσω Ψάνη.

Επίσης δύο οδοντιατρούς τον άρτι επιτυχόν εις τας εξετάσεις με τον βαθμόν άριστα του Εθνικού Πανεπιστημίου κ. Σάββα Κλούραν και τον κ. Γ. Κυρκλώνην.

Ο Πολυχνίτος έχει και το θαυμάσιον εξοχικόν κέντρον του κ. Γεωργίου Ιατρού μουσικού, εις το οποίον πρόκειται να λειτουργήσει κατά τους θερινούς μήνες και κινηματόγραφος.

Γ. ΚΟΝΔΥΛΗΣ

Τρίτη 17 Ιουνίου 2025

Τότε που ο Πολιχνιτός είχε 1000 μαθητές στο Δημοτικό Σχολείο!

 

ΜΟΙΡΑΣΟΥ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟ

Χρόνος ανάγνωσης:
5'

Με ιδιαίτερη χαρά και σεβασμό στην ιστορική μας παράδοση, παρουσιάζουμε το αφιέρωμα της εφημερίδας "Ταχυδρόμος" με τίτλο «Η ζωή των χωριών μας: Η δευτέρα πόλις του νησιού μας», που φιλοξενείται στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης. Στο πρώτο του μέρος, ο περιοδεύων συντάκτης μάς μεταφέρει στον Πολιχνίτο, καταγράφοντας με γλαφυρότητα την εικόνα, την κοινωνική ζωή, τα έργα υποδομής και την εκπαιδευτική δραστηριότητα της εποχής. Ένα πολύτιμο ντοκουμέντο που ζωντανεύει το παρελθόν και αναδεικνύει τη δυναμική και την προκοπή της περιοχής, υπό την καθοδήγηση του τότε προέδρου Ελευθέριου Κωστομοίρη

 

Αφιέρωμα στα χωριά της περιφέρειας Πολιχνίτου (Βρίσα-Βασιλικά-Λισβόρι-Πολιχνίτος) από την εφημερίδα Ταχυδρόμος το με τίτλο "Η ζωή των χωριών μας: Η δευτέρα πόλις του νησιού μας"

Από την Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης

Μέρος Α'

ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΣ (του περιοδεύοντος συντάκτου μας)

"Στον Πολυχνίτο κατά τις τελευταίας Κοινοτικές εκλογάς του Αυγούστου του παρελθόντος έτους εξελέγη παμψηφεί ο συνδυασμός του κ. Ελευθερίας Κωστομοίρη απ' τον οποίον και κατηρτίσθη το παρόν Κοινοτικόν Συμβούλιον της κωμοπόλεως μετά των επιτυχόντων της μειοψηφίας του αντιθέτου συνδυασμού. Πρόεδρος εξελέγη ο επί δύο συνεχείς τετραετίας διατελών τοιούτος κ. Ελευθέριος Κωστομοίρης ο οποίος, όπως είναι γνωστόν, είνε χωρίς καμιά υπερβολη, ένας από τους καλυτέρους προέδρους του νησιού μας. Ο κ. Κωστομοίρης είνε άνθρωπος έξυπνος, μορφωμένος, δραστηριος και με πολλη τόλμη και αποφασιστικότητα. Γι' αυτό απέκτησε μια τεράστια δημοτικότητα σε ολόκληρο την περιφέρεια αυτη του νησιού μας.

Έργα συγκοινωνιακά

Επί ημερών του έγιναν άπειρα Κοινοτικά έργα τα οποία τιμούν εξαιρετικά τόσον αυτόν όσον και τον Πολιχνίτον. Οι εσωτερικοί δρόμοι του Πολυχνίτου έχουν ηδη πληρες δίκτυον υπονόμων προς όλας τας κατευθύνσεις και διασταυρώσεις, επετράπη δε εις την Κοινότητα παρά του αρμοδίου Υπουργείου η κάλυψις του μεγάλου κεντρικού χειμάρρου της κωμοπόλεως διά της τμηματικης πωλησεως οικοπέδων, και έτσι αφ᾽ ενὸς μεν η ελώδης εστία εκ των ρεόντων δι' αυτού ακαθάρτων υδάτων εξέλειψε, αφ' ετέρου δε ενισχύεται δεόντως το Κοινοτικόν ταμείον εκ της πωλησεως των οικοπέδων.

Ωσαύτως επλακοστρώθησαν οι κεντρικοί δρόμοι της κωμπόλεως, διηνοίχθησαν νέοι δρόμοι όπου δεν υπηρχον προηγουμένως και επεσκευάσθησαν οι παλαιοί. Κατεσκευάσθη επίσης η αμαξιτή οδός Πολυχνίτου Σκάλας Πολυχνίτου, η οποία τόσον πολύ εξυπηρετεί εμπορικώς τους κατοίκους όλων των χωριών της περιφερείας ταύτης. Επί ημερών επίσης του κ. Κωστομοίρη έλαβε σε σάρκα και οστά η μεγάλη ιδέα της διανοίξεως της οδού Πολυχνίτου – Πλωμαρίου.

Η ύδρευσις της κωμοπόλεως

Επραγματοποιηθη η μεταφορά επαρκούς ποσότητος νερού στη Σκάλα Πολυχνίτου απ' την αγροτικη θέση «Φλιά» για τας ανάγκας των εκεί κατοικούντων και διευκόλυνσιν των ναυτιλομένων. Ταυτοχρόνως κατεσκευάσθη εκεί αποβάθρα εκ της οποίας γίνεται ευκολοτάτη η φόρτωσις και η εκφόρτωσης των διαφόρων εμπορευμάτων και έτσι η σκάλα αυτή αποτελεί βάσιν διακομιστικού εμπορίου της περιφερείας ταύτης.

Όσον αφορά την ύδρευση του Πολυχνίτου ανεκαινίσθη το παλαιόν υδραγωγείον και περισυνελλέγησαν τα ύδατα της πηγής «Λαπά».

Επειδη όμως παρ᾿ όλα αυτά - δεν εξησφαλίσθη επάρκεια νερού για τους κατοίκους Πολυχνίτου η Κοινότης πρόκειται να μεταφέρει και από άλλας πηγάς από τη θέση «Μαύρη» και «Ντασμά» πού δυστυχώς σημερα είναι αδύνατο γιατί χρειάζονται χρήματα, το δε Κοινοτικόν ταμείον είνε εξηντλημένο.

Η εκπαίδευσις

Στον Πολιχνίτο λειτουργούν δυο μικτά 6τάξια δημοτικά σχολεία στα οποία φοιτούν περί τους 1000 μαθητάς και μαθητρίας. Στα Σχολεία αυτά διδάσκουν οι διακεκριμένοι δημοδιδάσκαλοι κ. κ. Ιγνάτιος Ουζουνέλλης, Γ. Κοτζαμάνης, Πολυχρόνης Ιωακειμόπουλος, Θεοχ. Πελέκος, Π. Μαργαρίτης κ. τ. λ. Επίσης αι δημοδιδασκάλισαι Αμαλία Βλασιάδου, Καλιψώ Περρή, Μαρία Μπούμπρου, Παρασκευούλα Χ”Γρηγορίου, Πηνελόπη Ιατρού κ. τ. λ. Ο εκ των δημοδιδασκάλων κ. Π. Μαργαρίτης έχει, μετεκπαιδευθεί γεωργικώς εις το εν Αθηναις Γεωργικόν Φροντιστήριον και τυγχάνει ήδη διευθυντής του Κυριακάτικου Γεωργικού Σχολείου εις το οποίο φοιτούν πλην των μαθητών και διάφοροι αγρόται. Δυστυχώς όμως όπως συμβαίνει και παντού στο νησί μας αι Κοινότητες στις οποίες λειτουργούν ή που πρόκειται να λειτουργήσουν Κυριακάτικα Γεωργικά Σχολεία δεν δείχνουν το απαιτούμενον ενδιαφέρον. Ο κ. Κωστομοίρης που είνε ένας εξελιγμένος από πάσης απόψεως άνθρωπος δεν πρέπει να αφήσει απαρατήρητες τις γραμμές αυτές.

Τα σχολεία στεγάζονται το μεν πρώτον εις το παρά την συνοικίας «Καμένα» τέως τουρκικόν Διοικητηριον το οποίον εκτίσθη δι' αγγαριών και δαπανών των κατοίκων. Το κτίριον τούτον ο πρόεδρος της Κοινότητος κ. Κωστομοίρης κατόρθωσε να το παραλάβη από το Δημόσιον κατόπιν ειδικής συμβάσεως δυνάμει της οποίας η Κοινότης Πολυχνίτου αναλαμβάνει την υποχρέωσιν να πληρώνει τα ενοίκια των καταστημάτων Ειρηνοδικείου και Αστυνομικού Σταθμού. Αμφότεραι αι Αρχαί αύται πρόκεικαι να στεγαστούν εις το ανεγειρόμενον νέον Κοινοτικόν Μέγαρον του οποίου η ανέγερσις συμπεριλαμβάνεται εις το νέον πρόγραμμα της Κοινότητος.

Το δεύτερον στεγάζεται εις το παλαιό Κοινοτικό Σχολείο που είνε χτισμένο επί της Κεντρικής αγοράς, και το οποίο πρόκειται να κατεδαφισθεί για να κτισθεί επί του οικοπέδου αυτού το νέον Κοινοτικόν μέγαρον που είπαμε παραπάνω.

Αμφότερα τα σχολεία πρόκειται να μεταφερθούν εις νέοκτιστον μεγαλοπρεπέστατον σχολικόν κτίριον του οποίου η αποπεράτωσης οσονούπω.

Δυστυχώς λόγω της μεγάλης πληθώρας των μαθητών το ήδη διδασκαλικόν προσωπικόν και μετά την πλήρη συμπλήρωσίν του ακόμη δεν επαρκεί διά την άρτίαν μόρφωσιν των μαθητών. Διότι αι περισσότεραι τάξεις του Σχολείου αριθμούν υπέρ τους 150 μαθητάς εκάστη, που είνε αδύνατον να μπορέσει να παρακολουθήσει ένας δάσκαλος.

Δεν είνε δε δυνατὴ υπό τοιαύτας συνθήκας και η υποχρεωτική φοίτησις των μαθητών και μαθητριών που επιβάλλεται διά του γνωστού σχετικού νόμου. Μόνη λύσις του ζητήματος αυτού είνε η ίδρυσις και τρίτου δημοτικού σχολείου.

Στον Πολυχνίτο λειτουργεί και ημιγυμνάσιον το οποίον αριθμεί περί τους 70 μαθητάς και στεγάζεται εις το μόλις προ τριετίας αποπερατωθέν νεόκτιστον κτίριον, κείμενον παρά την συνοικίαν Αγίας Παρασκευής, πλησίον του σταθμού αυτοκινήτων. Το σχολείον τούτο εκτίσθη δαπάναις της Κοινότητος και μόνον.

Το ημιγυμνάσιον τούτο είναι μεν διτάξιον, δεν έχει όμως παρά ένα και μόνον καθηγητήν ο οποίος το διευθύνει επάξια από της ιδρύσεώς του και εντεύθεν, τον κ. Ιωάννην Αντωνιάδην. Ετοποθετήθησαν εις τούτο μέχρι τούδε αρκετοί καθηγηταί όπως ο κ. Δ. Θεοδωράκης ο κ. Κρεμύδης κλπ. αλλὰ μετετέθησαν εκείθεν ολίγας ημέρας από του διορισμού των. Το ημιγυμνάσιον όμως τούτο λόγω της πληθώρας των μαθητών του επιβάλλεται να προαχθεί τουλάχιστον εις τριτάξιον για την αρτία μόρφωσι των μαθητών, οφείλουν δε προς τούτο να ενεργήσουν αι τοπικαί αρχαὶ της κωμοπόλεως.

Το νέον σχολικόν κτήριον του οποίου η αποπεράτωσις και η εσωτερική επίπλωσης συντελείται σημέραι κείται παρά την είσοδον της κωμοπόλεως εις ωραιοτάτην υγιεινὴ και περίβλεπτον τοποθεσίαν. Το σχέδιον του Σχολείου εξεπονθη απ᾿ ευθείας παρά των τεχνικών υπηρεσιών του Υπουργείου της Παιδείας, και εκτίσθη με επιστασίαν της Κοινότητος. Το Σχολείον είνε διόροφον και έχει δώδεκα μεγάλας αίθούσας παραδόσεων, μιαν [εύρεστάτην] αίθουσαν συγκεντρώσεων και σχολικών εορτών καθώς και επί τούτω διαρυθμισθέντα γραφεία προσωπικού. Το σχολείον άμα τη εγκαταστάσει των μαθητών πρόκειται να θερμανθεί με καλοριφέρ.

Η ανέγερσις του κολοσσιαίου σχολικού τούτου κτιρίου εστοίχισε περί τας 1.700.000 δραχμάς διότι εγένετο μεγάλη οικονομία εις την προμήθειαν των διαφόρων οικοδομικών υλικών, των απαιτηθέντων πετρωμάτων εξαχθέντων εκ του παρακειμένου κοινοτικού λατομείου. Το σχολείον εκτίσθη δαπάναις της Κοινότητος και της εκκλησσίας, η τελευταία των οποίων παρεχώρησε προς τον σκοπόν αυτόν 200 χιλιάδας δραχμάς και είνε καθ' ολοκληρίαν δημιούργημα του προέδρου της Κοινότητος κ. Ελευθ. Κωστομοίρη ο οποίος έθεσε τας βάσεις και επραγματοποίησε το ωραίο τούτο όνειρο των κατοίκων της εργατικής κωμοπόλεως."

Γ. ΚΟΝΔΥΛΗΣ

 

Κυριακή 27 Απριλίου 2025

Μαρίνος Ζαμπάτης: 26 χρόνια από τη δολοφονία του ηρωικού λιμενικού από Αλβανούς κακοποιούς

 

Ποιος ήταν ο Μαρίνος Ζαμπάτης; - Η εκρηκτική κατάσταση στην Αλβανία το 1997 και οι καθημερινές μάχες στα θαλάσσια σύνορα στο Ιόνιο - Η μοιραία σύγκρουση με τους Αλβανούς κακοποιούς στη Θεσπρωτία και ο τραγικός θάνατος του Μαρίνου Ζαμπάτη -  Η σύλληψη μετά από 17 χρόνια, του Αλβανού δολοφόνου - Το επίδομα στη μητέρα του Ζαμπάτη που έκοψε ο ΣΥΡΙΖΑ

Μαρίνος Ζαμπάτης: 26 χρόνια από τη δολοφονία του ηρωικού λιμενικού από Αλβανούς κακοποιούς
Από τις αρχές του 1997 όταν ξέσπασε το σκάνδαλο των πυραμίδων, η Αλβανία βρισκόταν στη δίνη απίστευτων ταραχών που λίγο έλειψε να την οδηγήσουν σε εμφύλιο (δείτε σχετικό άρθρο μας στις 10/10/2020). Τότε άνοιξαν οι πόρτες των φυλακών και δραπέτευσαν πολλοί βαρυποινίτες, ενώ οι αποθήκες οπλισμού του αλβανικού στρατού λεηλατήθηκαν και 650.000 όπλα διαφόρων τύπων, 1,5 δισεκατομμύρια σφαίρες και βλήματα, 3,5 εκατομμύρια χειροβομβίδες και 1 εκατομμύριο νάρκες ξηράς, κατέληξαν στα χέρια του εξεγερμένου πλήθους και στη συνέχεια, πολλά από αυτά, ιδίως τα καλάσνικοφ πουλήθηκαν στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες του εξωτερικού.

Όπως είναι φυσικό η παντελής απουσία έννομης τάξης στην Αλβανία έδωσε τη δυνατότητα σε κάθε λογής κακοποιούς, βαριά οπλισμένους πλέον, να προβαίνουν σε εγκληματικές ενέργειες όχι μόνο στη γειτονική χώρα, αλλά και στην Ελλάδα.

Ο Μαρίνος Ζαμπάτης (1972-1997)

Πριν συνεχίσουμε με τη δράση των Αλβανών κακοποιών, ας δούμε ποιος ήταν ο άνθρωπος στη μνήμη του οποίου αφιερώνουμε το σημερινό μας άρθρο, ο Μαρίνος Ζαμπάτης.

Ο Μαρίνος Ζαμπάτης γεννήθηκε στην Πρέβεζα στις 28 Μαρτίου 1972. Οι γονείς του κατάγονταν από το Μεγανήσι, ένα πανέμορφο νησί κοντά στη Λευκάδα. Ο πατέρας του Διονύσης ήταν ναυτικός, ενώ η μητέρα του Τούλα αφοσιώθηκε στην ανατροφή του γιου της. Ο Μαρίνος από μικρός δούλευε, ενώ παράλληλα πήγαινε σχολείο. Το όνειρο του ήταν να υπηρετήσει την πατρίδα. Μετά τη θητεία του στις Ένοπλες Δυνάμεις ως αλεξιπτωτιστής, κατατάχθηκε το 1995 ως Δόκιμος Λιμενοφύλακας στο Λιμενικό Σώμα τότε, Λιμενικό Σώμα - Ελληνική Ακτοφυλακή από το 2011. Εντάχθηκε στο Κλιμάκιο Ειδικών Αποστολών Κέρκυρας όπου ξεχώρισε για τη γενναιότητα, την καλοσύνη και την ανιδιοτέλειά του.

Η μοιραία αποστολή

Οι μάχες στα θαλάσσια σύνορα Ελλάδας - Αλβανίας στο Ιόνιο στις αρχές του 1997 ανάμεσα στο Ελληνικό Λιμενικό και τους Αλβανούς κακοποιούς ήταν σκληρές και καθημερινές. Επίκεντρο των συμπλοκών ήταν τα Στενά της Κέρκυρας, ανάμεσα στο νησί των Φαιάκων και τις απέναντι αλβανικές ακτές, όπου ναρκέμποροι, λαθρέμποροι και σωματέμποροι από τη γειτονική χώρα επιχειρούσαν να μεταφέρουν στην Ελλάδα ανθρώπους, ναρκωτικά και όπλα.

Το βράδυ της 26ης Απριλίου 1997, ο Μαρίνος Ζαμπάτης πέρασε από το καφενείο που βρισκόταν ο πατέρας του και κέρασε όλους τους θαμώνες. Στη συνέχεια πήγε στο Λιμεναρχείο της Κέρκυρας και ξεκίνησε μαζί με τους συναδέλφους του για μια ακόμα επικίνδυνη αποστολή, η οποία δυστυχώς ήταν η τελευταία του. Οι Λιμενικοί είχαν πληροφορίες από την Ιντερπόλ για διακίνηση μεγάλων ποσοτήτων ναρκωτικών από την Αλβανία προς την Ελλάδα. Ο Όρμος Παγανιά βρίσκεται στις ακτές του νομού Θεσπρωτίας κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Έχει όρια τα ακρωτήρια Παγανιά στα βορειοδυτικά και Ακόντια στα νοτιοανατολικά, το δε άνοιγμα της εισόδου του είναι περίπου 400 μέτρα.

Εκεί, τα ξημερώματα της 27ης Απριλίου 1997 οι Έλληνες Λιμενικοί ενεπλάκησαν σε μάχη με αλβανικό λαθρεμπορικό σκάφος. Οι Αλβανοί κακοποιοί μόλις εντοπίστηκαν επιχείρησαν να αναπτύξουν ταχύτητα και προσπάθησαν να διαφύγουν προς τις ακτές των Αγίων Σαράντα. Οι Λιμενικοί έκαναν σήμα για έλεγχο στους πέντε επιβαίνοντες στο σκάφος και δέχτηκαν ως «απάντηση» έναν καταιγισμό από πυρά καλάσνικοφ. Μία από τις σφαίρες βρήκε τον Μαρίνο Ζαμπάτη στο κεφάλι και ο νεαρός Λιμενικός έπεσε νεκρός.

Οι συνάδελφοί του ανταπέδωσαν τα πυρά. Ένας από τους Αλβανούς τραυματίστηκε, ωστόσο η καταδίωξη των κακοποιών έληξε χωρίς να συλληφθούν. Σύμφωνα με τη γνωμάτευση της Ανωτάτης Υγειονομικής Επιτροπής ο Μαρίνος Ζαμπάτης «απεβίωσε συνεπεία βορείας κρανιοεγκεφαλικής κακώσεως, συνεπεία τραύματος εκ πυροβόλου όπλου κατά τη διάρκεια εμπλοκής πλωτού περιπολικού σκάφους του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής με άλλο ταχύπλοο σκάφος».

Η σορός του Μαρίνου Ζαμπάτη μεταφέρθηκε στην Κέρκυρα και ενημερώθηκαν οι γονείς του. «Ελάτε μαζί μας, ο Μαρίνος τραυματίστηκε». Στο νοσοκομείο του νησιού αντίκρισαν το άψυχο κορμί του παλικαριού τους...

Επρόκειτο για μία περίοδο όπου οι Αλβανοί εκμεταλλευόμενοι και τα πενιχρά μέσα που είχε τότε στη διάθεσή του το Λ.Σ., ενώ την ίδια ώρα αυτοί κατείχαν υπερσύγχρονα ταχύπλοα σκάφη, δρούσαν ανεξέλεγκτα. Είχαν φτάσει μάλιστα στο σημείο να εκβιάζουν Έλληνες επιχειρηματίες στην Κέρκυρα και να γαζώνουν με ριπές από καλάσνικοφ, ξενοδοχεία των κερκυραϊκών ακτών, από τη θάλασσα!

Η σύλληψη του Αλβανού δολοφόνου

Στις 30 Νοεμβρίου 2013, ο 55χρονος, τότε, δολοφόνος του Μαρίνου Ζαμπάτη συνελήφθη στην Κακαβιά από άνδρες της ΕΛ.ΑΣ. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση:

«Σύλληψη αλλοδαπού υπηκόου από την ΕΛ.ΑΣ. κατηγορούμενου μεταξύ άλλων και για την υπόθεση ανθρωποκτονίας του Λιμενοφύλακα Μαρίνου Ζαμπάτη στη Θεσπρωτία. Όπως ανακοινώθηκε από τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Περιφέρειας Ηπείρου, συνελήφθη, πρωινές ώρες χθες, στην Κακαβιά από στελέχη του Αστυνομικού Τμήματος Κακαβιάς 55χρονος αλλοδαπός, καταζητούμενους για ανθρωποκτονία, απόπειρα ανθρωποκτονίας και εμπόριο ναρκωτικών.

Ο ανωτέρω κατηγορείται, μεταξύ άλλων, για την υπόθεση ανθρωποκτονίας του Λιμενοφύλακα Μαρίνου Ζαμπάτη τον Απρίλιο του 1997 στη Θεσπρωτία, όταν, κατά τη διάρκεια καταδίωξης ταχύπλοου σκάφους εμπόρων ναρκωτικών από πλωτό περιπολικό του του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής, τον τραυμάτισε θανάσιμα πυροβολώντας εναντίον του.

Ο συλληφθείς οδηγήθηκε στον κ. Εισαγγελέα Πρωτοδικών Ιωαννίνων»

Στις 14/3/2014 ξεκίνησε στο Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο Κέρκυρας η δίκη του Αλβανού κακοποιού. Αρχικά καταδικάστηκε σε 88 χρόνια κάθειρξη, αλλά στις 11 Ιουνίου 2015 στο Εφετείο αθωώθηκε, σύμφωνα με τη σελίδα ΜΑΡΙΝΟΣ ΖΑΜΠΑΤΗΣ Ο ΗΡΩΑΣ ΤΟΥ Λ.Σ. στο Facebook.

Το υπερσύγχρονο σκάφος του Λ.Σ.-ΕΛ-ΑΚΤ «900 Μαρίνος Ζαμπάτης» και το επίδομα στη μητέρα του ήρωας που κόπηκε το 2017...

Το 2021 το ΛΣ - ΕΛ. ΑΚΤ. απέκτησε το υπερσύγχρονο σκάφος «900 Μαρίνος Ζαμπάτης», το οποίο είναι εξοπλισμένο με ηλεκτρονικά συστήματα τελευταίας γενιάς, επιχειρεί μέρα και νύχτα, στην πρώτη γραμμή των συνόρων Ελλάδας-Τουρκίας, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.

Στην Κέρκυρα, στον χώρο του Λιμεναρχείου υπάρχει προτομή του Μαρίνου Ζαμπάτη. Προτομή του υπάρχει και στο Μεγανήσι Λευκάδας απ’ όπου καταγόταν. Στις 31 Αυγούστου 2016, σε μια σεμνή τελετή, παρουσία του τότε Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Θοδωρή Δρίτσα, της ηγεσίας του ΛΣ - ΕΛ. ΑΚΤ. και των τοπικών αρχών, δόθηκε το όνομα του Μαρίνου Ζαμπάτη σε οδό της Αμμουδάρας Ηρακλείου Κρήτης.

Ωστόσο το 2017 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έκοψε το επίδομα των 350Ε που λάμβανε η μητέρα του Μαρίνου Ζαμπάτη (ο πατέρας του έφυγε από τη ζωή του Δεκέμβριο του 2016) (Πηγή: lefkadapress.gr, 15/12/2017). Αυτό ήταν ένα "ευχαριστώ" από την Ελληνική Πολιτεία. Προφανώς, οι ευαισθησίες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ εξαντλήθηκαν στην ονοματοδοσία μιας οδού στο Ηράκλειο Κρήτης και το ποσό των 4.200Ε ετησίως που λάμβανε η μητέρα του Μαρίνου Ζαμπάτη για τον γιο της που έχασε τη ζωή του υπερασπιζόμενος την πατρίδα του, έπρεπε να "κοπεί". Άλλωστε «'έχει σύνορα η θάλασσα και δεν το ξέρουμε;»...
Μαρίνος Ζαμπάτης: 26 χρόνια από τη δολοφονία του ηρωικού λιμενικού από Αλβανούς κακοποιούς

Επίλογος

Εκτός από τους άγρυπνους φρουρούς των ουρανών μας, υπάρχουν και οι άγρυπνοι φρουροί των θαλασσών μας. Ο Μαρίνος Ζαμπάτης ήταν ένας από αυτούς. Έχασε τη ζωή του σε ηλικία 25 ετών υπερασπιζόμενος την Ελλάδα. Καθώς το γεγονός αυτό έγινε το μακρινό 1997, όταν το διαδίκτυο βρισκόταν ακόμα στα σπάργανα, η θυσία του παλικαριού δεν έχει λάβει τη δημοσιότητα που έπρεπε. Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται 26 χρόνια από τον χαμό του Μαρίνου Ζαμπάτη και το σημερινό άρθρο είναι ένας ελάχιστος φόρος τιμής στη μνήμη του.

Εκείνο που μας προβλημάτισε κατά τη συγγραφή του άρθρου είναι μια "ασυνέπεια" των ημερομηνιών. Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του Αρχηγείου του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής, ο Μαρίνος Ζαμπάτης σκοτώθηκε τα ξημερώματα της 27ης Απριλίου 1997, Μεγάλης Παρασκευής. Όμως η 27η Απριλίου 1997, ήταν η Κυριακή του Πάσχα και όχι Μεγάλη Παρασκευή. Ας διασταυρώσουν λίγο τα στοιχεία στο ΛΣ- ΕΛ.ΑΚΤ. για να γνωρίζουμε τη σωστή ημερομηνία. Όταν αναφερόμαστε σε έναν ήρωα έχει κι αυτό τη σημασία του...

(Δείτε σχετικά στο hcg.gr/el/istoria.organosi) Στοιχεία για τον Μαρίνο Ζαμπάτη υπάρχουν και στη σελίδα του Facebook ΜΑΡΙΝΟΣ ΖΑΜΠΑΤΗΣ Ο ΗΡΩΑΣ ΤΟΥ Λ.Σ.